یک.
امروز سه شنبه بیستم حوت 1398؛ «نخستین صبح بحرانی» برای مردم افغانستان است؛ تا دیروز، «امنیت» و«معیشت»، دلمغشولی و آزروی صبح و شام مردم بود، از صبح و بعد از ظهر دیروز، پدیده نامبارک «بی حکومتی»، «بلاتکلیفی» و «خودحکومتی» نیز اضافه شد. از این پس، مردم افغانستان «حکومت کارآمدتر» ندارند؛ زیرا هر دو حکومت، سرگرمِ منازعات و کشمکش خود خواهند بود و مردم افغانستان به امان خدا سپرده خواهد شد. آفتابِ صبحِ امروز، نویدبخشِ امید و روشنایی و کار و کوشش نیست، بلکه سفیرِ حیرت و تردید و سردرگمی و بلاتکلیفی مردم افغانستان است.

دو.
قبل از ظهر و بعد از ظهر دیروز، یکسره به «قسم خوری» گذشت؛ قسم خوری دورغینی که برای هر دو طرف، نه منافع مردم افغانستان، نه مصالح کلان کشور، نه دفاع از هموطنان در برابر تهدیدها و تردیدها، نه پاسداری از قانون اساسی، نه جلوگیری از تجزیه کشور، و... هیچ کدام، مهم نیست! آنچه مهم است دوامِ «خودکامگی» و «تُرکتازی» است.

سه.
از یک سوی غنی با اقدامات چون: پشت پا زدن به قانون اساسی، دامن زدن به شکاف قومی، موضع گیری های هیجانی، تشدید جدالهای هویتی، اقدامات خلاف مصالح ملی، کتمان واقعیت های جامعه افغانستان، تخم کین و نفرت را در مزرعه ذهن مردم افغانستان کاشت، و اینک برگ وبارِ شوم و تلخ آن، کم کم به ثمر می رسد، و نویدبخش بحرانهای آینده است.
از سوی دیگر، عبدالله عبدالله نیز، بجز شیک پوشی و تبسم های تلخ، واجدِ فاکتورهای مناسب حکومت داری نیست، بجز چهره ها و شخصیت های سمبلیکی که صرفاً بخاطرِ حفظِ منافعِ شخصی خودشان برگِرد عبدالله گِرد آمده اند؛ در تیم عبدالله از حضورِ افرادِ سیاست گر، مدیر، خِبره، متعهد، آگاه و دلسوز به سرنوشتِ جمع و جامعه، خبری نیست. مضاف بر این، متقاعدسازی جامعه جهانی و به خصوص سازمان ملل، اتحادیه اروپا، ناتو و آمریکا، نمایندگی های سیاسی و سفارت های کشورهای جهان در کابل، کشورهای اسلامی نظیر عربستان، مالزی و پاکستان و...، نیز به سادگی با عبدالله همکاری نخواهند کرد. بنابراین، تشکیل کابینه توسط عبدالله و معرفی آن به پارلمان کشور، و تأسیس نظام قضایی مستقل و همسویی نیروهای امنیتی و نظامی، با دشواری جدی همراه است.

چهار.
با توجه به مطالب پیش گفته و مسائلی دیگری که هنوز به صورت جدی رونمایی نشده است، در آینده نه چندان دور، یا «شاهد فروپاشی» یکی از دو طرف و طرفدارانش خواهیم بود، و یا «بحران ملی»، کشور را به سمت بلاتکلیفی قطعی و هرج و مرج مدام، سوق خواهند داد.
خدا کند که کار به جاهای باریک نرسد!